Khám phá rượu vang Ý đa dạng: Từ Nebbiolo (Barolo) ở Piedmont, Sangiovese (Chianti, Brunello) ở Tuscany, Corvina (Amarone) ở Veneto, đến Aglianico ở Campania, Primitivo ở Puglia, Nero d'Avola ở Sicily. Tìm hiểu hệ thống phân loại DOCG/DOC/IGT và vô vàn giống nho độc đáo trên khắp 20 vùng rượu vang trứ danh.

Khám Phá Các Vùng Rượu Vang Ý (Italy)

Ý (Italy) là một trong những quốc gia sản xuất rượu vang quan trọng và lâu đời nhất thế giới. Với địa hình trải dài từ dãy Alps ở phía bắc đến Địa Trung Hải ở phía nam, cùng hàng trăm giống nho bản địa, rượu vang Ý mang đến sự đa dạng đáng kinh ngạc. Mỗi vùng trong số 20 vùng hành chính của Ý đều sản xuất rượu vang, tạo nên một bức tranh phong phú về phong cách và hương vị.

Hệ Thống Phân Loại Rượu Vang Ý

Để hiểu về rượu vang Ý, việc nắm rõ hệ thống phân loại là rất quan trọng. Hệ thống này được thiết kế để bảo vệ nguồn gốc và chất lượng rượu vang:

• DOCG (Denominazione di Origine Controllata e Garantita): Cấp cao nhất, đảm bảo nguồn gốc được kiểm soát và chất lượng được đảm bảo thông qua các quy định sản xuất nghiêm ngặt và kiểm tra nếm thử.
• DOC (Denominazione di Origine Controllata): Cấp độ phổ biến, xác định vùng địa lý, giống nho được phép và tiêu chuẩn sản xuất. Có hàng trăm DOC trên khắp nước Ý.
• IGT (Indicazione Geografica Tipica): Cho phép các nhà sản xuất linh hoạt hơn về giống nho và kỹ thuật làm vang trong một khu vực địa lý cụ thể. Nhiều loại rượu vang sáng tạo, bao gồm cả "Super Tuscans" nổi tiếng, thuộc cấp độ này.
• Vino da Tavola (VdT): Rượu vang thông thường, ít quy định nhất.

Các Vùng Rượu Vang Chính

Do sự đa dạng lớn, rượu vang Ý thường được nhóm theo khu vực địa lý:

Tây Bắc Ý (Northwestern Italy)

Piedmont (Piemonte)

Được coi là một trong những vùng rượu vang danh giá nhất Ý, nằm dưới chân dãy Alps. Nổi tiếng với:

• Nebbiolo: Giống nho vua tạo nên các loại rượu vang đỏ phức hợp, cấu trúc tannin mạnh mẽ và tiềm năng lão hóa lâu dài như Barolo DOCG và Barbaresco DOCG.
• Barbera: Giống nho đỏ phổ biến nhất vùng, tạo ra rượu vang có độ axit cao, hương vị trái cây đỏ đậm đà (ví dụ: Barbera d'Asti DOCG, Barbera d'Alba DOC).
• Dolcetto: Rượu vang đỏ mềm mại hơn, ít axit, dễ uống khi còn trẻ.
• Moscato Bianco: Tạo ra loại vang sủi bọt ngọt ngào, thơm hương hoa quả Moscato d'Asti DOCG và Asti Spumante DOCG.

Lombardy (Lombardia)

Nổi tiếng với Franciacorta DOCG, loại vang sủi bọt chất lượng cao được làm theo phương pháp truyền thống (metodo classico). Vùng Valtellina ở phía bắc sản xuất rượu vang đỏ từ nho Nebbiolo (được gọi là Chiavennasca tại địa phương).

Liguria

Vùng duyên hải này được biết đến với các loại rượu vang trắng từ nho Vermentino và Pigato, cùng với rượu vang đỏ từ nho Rossese.

Valle d'Aosta

Vùng nhỏ nhất và nhiều núi non nhất Ý, sản xuất rượu vang từ các giống nho bản địa độc đáo như Petit Rouge và Prié Blanc.

Đông Bắc Ý (Northeastern Italy)

Veneto

Là một trong những vùng sản xuất rượu vang lớn nhất Ý về sản lượng. Nổi tiếng với:

• Prosecco DOC/DOCG: Vang sủi bọt phổ biến nhất thế giới, làm chủ yếu từ nho Glera.
• Amarone della Valpolicella DOCG: Rượu vang đỏ đậm đà, phức hợp làm từ nho Corvina, Rondinella, Molinara được sấy khô (phương pháp appassimento).
• Valpolicella DOC: Bao gồm các loại từ Classico nhẹ nhàng đến Ripasso đậm đà hơn.
• Soave DOC/DOCG: Rượu vang trắng khô làm chủ yếu từ nho Garganega.

Trentino-Alto Adige

Vùng núi cao này sản xuất rượu vang trắng chất lượng cao, đặc biệt là Pinot Grigio, Chardonnay, Pinot Bianco, và rượu vang đỏ đặc trưng như Lagrein và Teroldego.

Friuli-Venezia Giulia

Nổi tiếng với các loại rượu vang trắng sắc nét, thơm phức, đặc biệt là Pinot Grigio, Sauvignon Blanc, và giống nho bản địa Friulano. Cũng sản xuất rượu vang đỏ từ Merlot và Refosco.

Trung Ý (Central Italy)

Tuscany (Toscana)

Có lẽ là vùng rượu vang nổi tiếng nhất của Ý, quê hương của giống nho Sangiovese.

• Chianti DOCG và Chianti Classico DOCG: Rượu vang đỏ chủ lực của vùng, làm chủ yếu từ Sangiovese.
• Brunello di Montalcino DOCG: 100% Sangiovese (còn gọi là Brunello), một trong những loại rượu vang đỏ uy tín và có tuổi thọ cao nhất Ý.
• Vino Nobile di Montepulciano DOCG: Cũng dựa trên Sangiovese (còn gọi là Prugnolo Gentile).
• Super Tuscans (thường là IGT Toscana): Các loại rượu vang đỏ sáng tạo, thường pha trộn Sangiovese với các giống nho quốc tế như Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah.
• Vin Santo: Rượu vang tráng miệng ngọt ngào truyền thống.

Umbria

Vùng "trái tim xanh" của Ý, nổi tiếng với rượu vang đỏ mạnh mẽ Sagrantino di Montefalco DOCG và rượu vang trắng Orvieto DOC.

Marche

Nổi tiếng với rượu vang trắng khô, khoáng đạt từ nho Verdicchio (đặc biệt là Verdicchio dei Castelli di Jesi). Rượu vang đỏ bao gồm Rosso Conero DOCG (chủ yếu là Montepulciano).

Lazio

Vùng xung quanh Rome, được biết đến nhiều nhất với rượu vang trắng Frascati DOC, làm từ nho Malvasia và Trebbiano.

Abruzzo

Thống trị bởi giống nho đỏ Montepulciano (tạo ra Montepulciano d'Abruzzo DOC) và nho trắng Trebbiano (Trebbiano d'Abruzzo DOC).

Nam Ý và Quần Đảo (Southern Italy & Islands)

Campania

Vùng đất có lịch sử rượu vang cổ đại với đất núi lửa từ Vesuvius. Nổi tiếng với rượu vang đỏ mạnh mẽ Aglianico (đặc biệt là Taurasi DOCG) và các loại rượu vang trắng thơm phức từ nho Fiano (Fiano di Avellino DOCG) và Greco (Greco di Tufo DOCG).

Puglia

Gót chân của "chiếc ủng" Ý, vùng có khí hậu ấm áp, nổi tiếng với các loại rượu vang đỏ đậm đà, nồng ấm từ nho Primitivo (nổi tiếng là Primitivo di Manduria DOC) và Negroamaro.

Basilicata

Nổi tiếng với rượu vang đỏ Aglianico del Vulture Superiore DOCG, làm từ nho Aglianico trồng trên sườn núi lửa Vulture.

Calabria

Ngón chân của "chiếc ủng", sản xuất rượu vang từ các giống nho bản địa như Gaglioppo (cho rượu vang đỏ Cirò DOC) và Greco Bianco.

Sicily (Sicilia)

Hòn đảo lớn nhất Địa Trung Hải, có sự đa dạng terroir lớn, bao gồm cả vùng núi lửa Etna.

• Nero d'Avola: Giống nho đỏ đặc trưng của đảo.
• Etna DOC (Rosso và Bianco): Rượu vang từ sườn núi Etna, làm từ Nerello Mascalese, Nerello Cappuccio (đỏ) và Carricante (trắng), mang hương vị khoáng đặc trưng.
• Marsala DOC: Rượu vang cường hóa nổi tiếng.

Sardinia (Sardegna)

Hòn đảo này có các giống nho độc đáo, nổi bật là Cannonau (Grenache) cho rượu vang đỏ và Vermentino (đặc biệt là Vermentino di Gallura DOCG) cho rượu vang trắng.

Kết Luận

Thế giới rượu vang Ý vô cùng rộng lớn và đa dạng. Từ những chai Barolo hùng vĩ ở phía bắc đến Primitivo ấm áp ở phía nam, và vô số loại rượu vang trắng, sủi bọt, ngọt ngào khác, Ý mang đến một hành trình khám phá không bao giờ kết thúc cho những người yêu rượu vang. Hiểu biết về các vùng chính, giống nho đặc trưng và hệ thống phân loại sẽ giúp bạn tự tin hơn khi lựa chọn và thưởng thức rượu vang Ý.

Nguồn: WineFolly